Jaehaerys I Targaryen
Kral Jaehaerys I Targaryen yada bilinen adlarıyla Arabulucu, Bilge ve sonraları İhtiyar Kral, Demir Taht'a oturan dördüncü Targaryen kralıdır. Amcası Maegor I Targaryen'ın ölümünü takiben FS 48 yılında tahta çıkmıştır. Saltanatı 55 yıl sürmüştür, en uzun süre hükümdarlık yapan Targaryen kralıdır. Ejderha binicisidir, ejderhası Balerion ve Vhagar'dan sonra en büyüğü olan Vermithor'dur. Fatih Aegon'un torunudur.
Görünüş ve Karakter
Yarı resmi kaynaklara göre, Jaheaerys Targaryenlara özgü mor gözlere sahipti.[4] 16 yaşındayken, saçları omuzlarının üzerinde özgürce salınıyordu.[5] Saltanatının başlarında bir tutam sakalı ve bıyığı vardı.[6] 24 yaşına geldiğinde Jaehaerys "iliklerine kadar bir kral gibi" görünüyordu. Saltanatının başındaki bir tutam sakalı ve bıyığı, içinde gümüşi kılların da bulunduğu yakışıklı bir altın rengi sakala dönüşmüştü. Kesilmemiş saçlarını, neredeyse beline kadar uzanan bir örgü halinde tutuyordu. İster dans pistinde olsun ister eğitim alanında, uzun boylu ve yakışıklı Jaehaerys, zarafetle hareket ediyordu.[6] İlerleyen yıllarda sakalı beyazlamış ve beline kadar uzamıştır.[4] Buna rağmen duruşu hâlâ dikti.[4] FS 84'te, elli yaşındayken, Jaehaerys kilo kaybetmişti, neredeyse bir deri bir kemik kalmıştı ve artık sakalında ve saçlarında altından çok gri görünüyordu.[7] İlerlemiş yaşına rağmen bilge ve ağırbaşlı biriydi.[4]
Gülümsemesinin Yedi Krallık'taki her genç kızın içini ısıtabileceği söylenirdi; kaşlarını çatması ise bir erkeğin kanını dondurabilirdi.[6] Yedi farklı renkli taşla bezenmiş altın şeritli bir taç takıyordu.[8]
Jaehaerys yaşına göre çok olgundu.[9][10] Kendisi nazik konuşan, eli açık ve cesur olduğu kadar da mert biriydi.[2] Büyük Üstat Benifer onun, "bir üstat kadar bilgili, bir rahip kadar inançlı" olduğunu yazdı ve bunların bir kısmı dalkavukluk olarak sorgulanabilecek olsa da yazdıklarında gerçeklik payı vardı.[2] Annesi Kraliçe Alyssa'nın bile Jaehaerys için "üç oğlum arasındaki en iyisi" dediği aktarılır.[2]
Fikirleri ve eylemleri konusunda kararlı bir tutum sergileyen Jaehaerys daima barışçıl çözümler bulmaya çalışırdı.[9] Karanlık ruh hallerine düşecek biri değildi; uzun saltanatı boyunca birçok kez yapacağı üzere, üzüntülerini bir kenara bırakıp kendini diyarının yönetimine adadı.[11][6] Düşünmeden harekete geçmeyen bir kraldı[12] ve o işini şansa bırakan biri değildi.[5] Doğrudan tehdit etmeyi sevmez, bunu farklı yollarla yapardı.Braavos'un Denizlordu'na göre, Jaehaerys üstü kapalı tehdit konusunda çok becerikliydi.[6]
On dört yaşına rağmen, Jaehaerys başkaları onun adına yönetirken suspus oturmayacağını daha en başından açık etti.[2] Hiçbir zaman fikrini belirtmekten çekinmemişti,[10] aynı zamanda serzenişte bulunarak, başkalarını suçlayarak ya da yalvararak vakit kaybetmedi.[10]
Jaehaerys iyi bir biniciydi.[1] Daha on dört yaşındayken hem kargıda hem de uzun yayda yetenekliydi.[1] Ejderha Kayası'ndaki ikametinin sonlarına doğru kılıç, mızrak, gürz ve balta yeteneklerini geliştirmede o kadar ilerleme kat etti ki, silah üstası Sör Elyas Scales ona hiçbir zaman Kral Muhafızı olamayacağını fakat olur da bir lanet amcası Maegor'u mezarından kaldırırsa onu yenebileceğini söyledi.[12]
Jaehaerys'in seyahati çok sevdiği[9] ve birçok kraliyet gezisi yaptığı bilinir. Eşi Alysanne ile yolculuk ederken Eski Han adında bir handa konakladıkları ve bir zaman için onların adına bu hanın İki Taç olarak anıldığı söylenir.[9][13]
Ejderha Kayası'nın kütüphanesindeki hâzineler, büyüleyen ağır ciltler ve Eski Valyria dilindeki parşömenler Jaehaerys'in gençken ilgisini çekmişti.[11] Alysanne ve Jaehaerys hep çok yakındı, birbirlerine duydukları sevgi ve saygı her zaman yüksek olmuştu.[10]
Çoğu evladından ve eşinden daha uzun yaşadığı hayatının son dönemlerine doğru İhtiyar Kral'ın gücü ve aklı yitmeye başladığında, zamanının büyük kısmını yatağında geçirir oldu.[14][15]
Tarihi
Erken Yaşamı
Jaehaerys, Kral Aenys ile Kraliçe Alyssa'nın üçüncü oğlu ve dördüncü çocuğudur.[3] FS 34[1]'ün dokuzuncu ayının yirminci gününde[12] Kral Toprakları'nda[16] doğmuştur. Aegon ve Viserys abileri, Rhaena ablası, Alysanne ve Vaella kız kardeşleridir.[3] Prenses Rhaena beşiğine doğduğunda beşiğine ejderha yumurtası koymuştu. Bu anlatılanlar doğru ise şayet, bu yumurtadan Vermithor çıkacaktı.[1] Büyükbabası Kral Aegon I Targaryen FS 37'de Ejderha Kayası'nda vefat edince, babası Aenys tahta çıktı.[17]
Kral Aenys Jaehaerys'in büyük kardeşleri Aegon ve Rhaena'yı FS 41'de evlendirdiğinde Yedi İnancı'nın takipçileri ve askerleri krala karşı ayaklanma başlattılar. Bazı Fakir Dostlar müridleri Kızıl Kale'nin duvarlarını aşıp kraliyet odalarına sızarak kralı ve ailesini öldürmeye kast ettiler. Kraliyet Muhafızları’nın şövalyelerinin cesareti sayesinde bu teşebbüs sonuçsuz kaldı ve ailenin hayatı kurtuldu. Bütün bu sorunlar karşısında Aenys ailesini yanına alıp şehirden kaçarak güvenli Ejderha Kayası’na yerleşti.[17] FS 41 yılının sonuna doğru neredeyse bütün diyar Aenys'in aleyhine döndü, bir türlü ne yapacağına karar veremeyen kral hasta düştü. FS 42 yılında karı-koca olan oğlunun ve kızının çıktığı yıllık gezi münasebeti ile uğradıkları Crakehall Kalesi’nin taht aleyhine ayaklananlar tarafından kuşatıldığı haberini aldığında aniden yere yıkıldı ve haberi aldığının üçüncü günü vefat etti.[17][18][1]
Maegor'un Saltanatı
Babası gibi, isminin Birincisi Aenys Targaryen da Ejderha Kayası'nın avlusunda ateşe verildi. Cenazesine oğulları on iki yaşındaki Viserys ve yedi yaşındaki Jaehaerys ile beş yaşındaki kızı Alysanne katıldı. Kraliçe Alyssa, kocasının cenazesinden birkaç saat sonra çocuklarını da alarak Ejderha Kayası'nı terk etmiş ve Akıntıtaşı'ndaki lord babasının kalesine geri dönmüştü.[18][1] Kraliçe Visenya Vhagar'a binip Pentos'ta sürgünde olan Maegor'u almaya gitti ve Ejderha Kayası'na geldiklerinde Maegor taht sırası Aegon'da olmasına rağmen kendini kral ilan etti.[18][1]
Aynı yıl içerisinde Visenya'nın Vhagar'la yaptığı ziyaret sonrasında Alyssa Jaehaerys, kız kardeşi Alysanne ve kardeşi Viserys'i Kral Toprakları'na getirdiğinde, Kral Maegor'un Kuleli Tyanna ile yapılan düğününe katıldılar. FS 44 yılında Kraliçe Alyssa, oğlu Jaehaerys ve kızı Alysanne ile Ejderha Kayası'ndalardı ve açık açık dile getirilmese de Kraliçe Visenya'nın mahkûmlarıydılar. Sonrasında Dul Kraliçe Visenya'nın ölümünden doğan karmaşadan istifade ederek, Kraliçe Alyssa ve çocukları, ejderhalar Vermithor ve Gümüşkanat'la Ejderha Kayası'ndan kaçmışlardı...Bunun üzerine Kral Maegor Prens Viserys'in yakalanmasını, annesi ve kardeşlerinin nereye kaçtığını öğrenmek için sorgulanmasını emretti ve ölene kadar ona işkence etti. Jaehaerys'in yaşayan en büyük kardeşi ve abisi, Aegon, bir yıl önce Tanrı Gözü Altındaki Savaş'ta Maegor tarafından öldürülünce Jaehaerys, Kral I.Aenys'in yaşayan tek oğlu ve varisi haline geldi.[19][18][1]
FS 47 yılında Maegor Targaryen Kızıl Kale'nin salonunda kendine üç eş aldı. Kara Gelinler denilen bu gelinlerin biri Jaehaerys'in ablası, Rhaena idi. Hâlâ bir varisi olmadığından dolayı Aerea'yı, "tanrılar ona bir oğul bahşedene dek" meşru varisi ilan etti. Aynı hükümde, Yedi Krallık kanunları kapsamında meşru varisi olan yeğeni Jaehaerys'i de miras dışı bıraktı.[1] Maegor'un tiranlığına daha fazla katlanmak mümkün değildi ve krallık buna bir son vermek için ayaklanmıştı. Genç Prens Jaehaerys'in taht üzerinde hak talep etmesi hepsini birleştirdi.[19] Lord Rogar Baratheon amcası Zalim Maegor'a karşı Prens Jaehaerys'i açıkça destekleyen ilk büyük lord oldu.[20] Devamında Lannister, Tyrell ve Arryn haneleri dahil büyük haneler Prens Jaehaerys tarafına katılmış, Tully Hanesi prensin bayrağını zalim amcasının saltanatının son yılında taşımıştır.[21][22] Rhaena Targaryen, zorla evlendirildiği amcasını terk edip Rüyaateşi'ne binerek Jaehaerys'e katılmaya gitti. Kızı Aerea'yı da yanında götürdü... ve kral uyurken, kınından çaldığı Karaateş'i de. Kral Muhafızları'nın iki şövalyesi, Sör Olyver Bracken ve Sör Raymund Mallery de Jaehaerys'e katıldılar.[1][19][18]
Jaehaerys'in Tahta Çıkışı
FS 48'de Maegor'un gizemli ölümünü takiben Jaehaerys Vermithor'un üstünde Kral Toprakları'na Lord Rogar'ın ordusundan önce vardı.[2]
Maegor'un destekçilerinin çoğu kaçtılar, kalanları ise Jaehaerys zindana attı. Jaehaerys o dönemde daha 14 yaşında olduğu için, Kraliçe Alysanne iki sene boyunca Vekil Kraliçe olarak, Lord Rogar Baratheon ise kendisine kılavuzluk etmesi için Diyarın Koruyucusu ve Kral Eli olarak görev aldılar.[2]
Genç Kral, amcasına bağlılık yemini etmiş olan lord ve şövalyelerin bir kısmını bağışladı ve toprak ve makamlarını onlara iade etti ama ceza vermeden de bırakmadı, krala hizmet etmek üzere birer oğullarını esir olarak gönderilmeleri emredildi; oğlu olmayanlarınsa bir kızlarını göndermeleri gerekiyordu. Kimileri bu kadar kolay kurtulamadı, topraklarından feragat ettiler, kimileriyse aflarını altınla satın aldı.[2] Kraliyet merhameti herkesi kapsamıyordu. Maegor'un cellatları, gardiyanları ve işkencecileri, Prens Viserys'in işkence ve ölümünden dolayı idam edildiler. Maegor'un Kral Muhafızı, Sör Maladon Moore Kraliçe Ceryse'nin ölümünde parmağı olmasından dolayı idam edilirken, kalan 5 şövalyenin dördü siyahları giymeyi tercih etti. Sör Harrold Langward dövüşerek yargılanma talep etti. Jaehaerys talebini kabul etti ve teke tek dövüşte Sör Harrold'la bizzat dövüşmeyi teklif etti ancak bu, Naip Kraliçe tarafından reddedildi. Sör Gygles Morrigen karşısına çıktı ve yaşlı Sör Harrold'ı zorlanmadan yendi ve çok geçmeden de Jaehaerys'in Kral Muhafızları'nın Lord Kumandan'ı yapıldı.[2]
Bu sırada, genç kralın merhametinin haberi diyar boyunca yayılmıştı. Kral Maegor'un yandaşları teker teker ordularını dağıttı, kalelerinden ayrılıp sadakatlerini sunmak için Kral Toprakları'na doğru seyahate çıktı. Rahip Ay'ın ani ölümü sonrasında, Eski Şehir'i sarmış olan Fakir Dostlar dağıldı ve Jaehaery rahatlıkla Eski Şehir'e doğru yola koyuldu. Taç giyme töreni Yıldızlı Sept'te, FS 48 yılının son günlerinde gerçekleşti. Sör Joffrey Doggett ve Leydi Lucinda Tully, kraldan, amcası Maegor'un hükümlerini feshedip Kılıçlar ve Yıldızlara tekrar izin vermesini istediğinde, Jaehaerys net biçimde reddetti. "İnanç'ın kılıçlara ihtiyacı yok," diye ilan etti. "Benim korumam var. Demir Taht'ın koruması."[2] Fakat Maegor'un, Savaşçı'nın Oğullarının ve Fakir Dostların kelleleri için koyduğu ödülleri geri çekti[2]. İnanç Demir Taht'ın koruması altına alınıp, tahtın adaleti İnanç'ın adaleti olarak kabul edildiğinde Jaehaerys silahlarını bırakan İnanç'ın takipçilerini affetti.[9][23] Aynı zamanda kraliyetin İnanç’ı her zaman koruyacağına dair bizzat Demir Taht üstüne yemin etti.[24] İlaveten Sör Joffrey Doggett'a, eskiden Savaşçı'nın Oğulları'ndan biriydi, Kral Muhafızları'nın bir şövalyesi olmayı teklif etti ve Sör bunu kabul etti. Jaehaerys Demir Taht ile İnanç'ın arasını düzeltti.[2]
Kral Toprakları'na dönüş esnasında, birçok İnanç militanı genç krala, bahsettiği aftan yararlanmak istediğini belirtmiş, genç kral onlara Gece Nöbetçileri'ne katılabileceklerini söylemiş, büyük çoğunluk ise tavsiyesine uymuştur.[2][9]
Evlilik
FS 49 yılında, Jaehaerys'in annesi, Vekil Kraliçe Alyssa Velaryon ve Lord Rogar Baratheon, Kral Eli, Altın Düğün'de evlendiler.[10] Jaehaerys Rogar'ı sevmesine ve saygı duymasına rağmen, Rogar Jaehaerys'in düğünden ayrılmasını istememişti, bu yüzden kendisine saygısızlık edilmiş gibi hissediyordu. Majesteleri bu evliliği onaylamıyordu[10][12]; ileride Rahip Barth'a itiraf edeceği üzere, Lord Rogarı bir danışman ve arkadaş olarak seviyordu fakat ikinci bir babaya ihtiyacı yoktu ve kendi yargısının, mizacının ve zekâsının Rogar'ınkinden üstün olduğunu düşünüyordu.[12] Barth'ın anlattığına göre, Kral Eli'nin annesine duyduğu samimi bir sevgiden ziyade güç ve makam uğruna bir evlilik yaptığını düşünüyordu. Ancak kral, ablasının evliliğine karşı çıkmadığı gibi, annesinin evliliğini engelleme hakkının olmadığına da inanıyordu.[10] Amcasının Kral Muhafızları olarak hizmet vermiş yedi şövalyeden üçünün öldüğünü hatırlayacaksınız; diğer dördü de siyahlara bürünüp Sura gönderilmişti. Kral Jaehaerys onların yerine sadece Sör Gyles Morrigen'ı ve Sör Joffrey Doggett'i seçmişti. Kalan beş şövalyelik yerin bir sınamayla doldurulması fikrini ilk öne süren Naip Kraliçe oldu ve bunun için, Altın Düğünde yaşanan Beyaz Pelerin Savaşı gerçekleşti.[10]
Jaehaerys'in Küçük Konseyi
Jaehaerys'in saltanatı sırasında bilinen Konsey üyeleri;
- Vekil - Dul Kraliçe Alyssa Velaryon
- Kral Eli - Lord Rogar Baratheon
- Kral Eli - Septon Barth
- Kral Eli - Sör Ryam Redwyne
- Kral Eli - Prens Baelon Targaryen
- Kral Eli - Sör Otto Hightower
- Hazine Başı - Lord Lyman Beesbury
- Kral Muhafızları Lord Kumandanı - Sör Ryam Redwyne
Kitaplardan Alıntılar
Prenses ve Kraliçe
Yedi farklı taşla süslenmiş altın bir taç. Kral Muhafızları'ndan Sör Steffon Darklyn Siyahlar için tacı çalarak Ejderha Kayası'na gelir. Bu taç Kral Viserys'in ondan öncede dedesi Kral Jaehaerys'in tacıdır.
Kılıçların Fırtınası
Ejderha Kayası üzerinde Üstat Pylos Davos Seaworth'e ejderha krallarının kendi kanlarından Baelor Mızrakkıran ve Zalim Maegor'u Kral Eli yaptıklarını anlatır. Buna karşılık Jaehaerys'in Kızıl Kale'de tanıdığı ve dost olduğu demircinin oğlu Septon Barth'ı kırk yıl Kral Eli görevinde tuttuğunu ve bu görevde başarılı olduğunu söyler.
Kargaların Ziyafeti
Samwell Tarly Sur'da iki yüz yıl önce Kraliçe Alysanne'in ejderhası ile Gece Gözcüleri'ne tek başına geldiği ve ardından kocası Jaehaerys'in onun peşinden geldiğini hatırlar.
Kral Tommen'ı kutsamayan yeni Yüce Septon Jaehaerys'in yakaladığı İnancın silahlanması isteğini Cersei'ye ilettiğinde Kraliçe İnancın Demir Taht'ı savunması konusunda yemin edilmesini ister. Cersei bu konuda Jaehaerys'in neler yaptığını düşünür.
Nehirova'da Leydi Genna Lannister Kraliçe Cersei'nin İnancı silahlandırması konusunda neler düşündüğünü ve Kral Jaehaerys'in Kılıçlar ile Yıldızlar'ı nasıl bitirdiğini Jaime'ye hatırlatır.
Nehir Toprakları'nda yaptığı seyahatleri sırasında Septon Meribald Brienne Tarth ve yoldaşlarına Yol Ağzındaki Han'ın tarihini anlatır. Hanın Jaehaerys döneminde yapıldığını, Kral Jaehaerys ve eşinin yaptığı seyahatlerde orada konakladıkları için onurlarına hanın isminin İki Taç olarak değiştirildiğini anlatır.
Ejderhaların Dansı
Theon Greyjoy İlk Gece hakkının Kral Jaehaerys tarafından kraliçesinin isteği üzerine kaldırıldığınü söyler ancak Roose Bolton Kuzey'de eski düzenin değişmediğini açıklar.
Alıntılar
Öldüğünde altmış dokuz yaşındaydı, elli beş yıl boyunca akıllı bir şekilde diyarı yönetmiştir. Westeros onun ölümüyle yasa bürünmüş hatta Dorne'daki kadın ve erkekler elbiselerini parçalayarak yaslarını belli ederler. Külleri Kızıl Kale'nin altında aşkı Alysanne'in yanına gömülür. Kendisi gibi biri diyara gelmemiştir.
Üstat Yandel
Aile
Atalar
Çocuklar
| Aenys I | Alyssa Velaryon | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rhaena | Aegon | Viserys | Jaehaerys I | Alysanne | Vaella | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Issue | Aegon | Daenerys | Aemon | Baelon | Alyssa | Maegelle | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vaegon | Daella | Saera | Viserra | Gaemon | Valerion | Gael | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Torunlar
Referanslar
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Ateş ve Kan, Ejderhanın Oğulları.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 Ateş ve Kan, Prensten Krala — I. Jaehaerys'in Tahta Çıkışı.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Buz ve Ateşin Dünyası, Targaryen Soyağacı.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Martin Böyle Söyledi: Targaryen Kralları (1 Kasım, 2005)
- ↑ 5,0 5,1 Ateş ve Kan, Sınanma Zamanı — Diyar Sil Baştan.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ateş ve Kan, Jaehaerys ve Alysanne — Zaferleri ve Trajedileri.
- ↑ Ateş ve Kan, Uzun Saltanat — Jaehaerys ile Alysanne: Siyaset, Soy ve Sıkıntılar.
- ↑ Prenses ve Kraliçe.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Buz ve Ateşin Dünyası, Targaryen Kralları: I.Jaehaerys.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 10,7 Ateş ve Kan, Üç Gelin Senesi — FS 49.
- ↑ 11,0 11,1 Ateş ve Kan, Kral I. Jaehaerys Saltanatı Sırasındaki Doğumlar, Ölümler ve İhanetler.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Ateş ve Kan, Hükümdar Bolluğu.
- ↑ Kargaların Ziyafeti, Bölüm 37, Brienne VII.
- ↑ Ateş ve Kan, Ejderha'nin Vârisleri — Veraset Sorunu.
- ↑ Hırsız Prens.
- ↑ George R. R. Martin's A World of Ice and Fire, Jaehaerys I Targaryen.
- ↑ 17,0 17,1 17,2 Buz ve Ateşin Dünyası, Targaryen Kralları: I.Aenys.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 Ejderhanın Oğulları.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 Buz ve Ateşin Dünyası, Targaryen Kralları: I. Maegor.
- ↑ Buz ve Ateşin Dünyası, Fırtına Toprakları: Baratheon Hanesi.
- ↑ Buz ve Ateşin Dünyası, Batı Toprakları: Ejderhaların Altındaki Lannister Hanesi.
- ↑ Buz ve Ateşin Dünyası, Nehir Toprakları: Tully Hanesi.
- ↑ Kargaların Ziyafeti, Bölüm 43, Cersei X.
- ↑ Kargaların Ziyafeti, Bölüm 28, Cersei VI.